Njengoba izinja zikhula, imizimba yazo iba nezinguquko ezizenza zibe lula ezindabeni zezempilo. Izinja ezindala (imvamisa ezineminyaka engu-7+ ubudala, kuye ngohlobo) zidinga ukunakekelwa okukhethekile ukuze zigcine izinga lempilo yazo.
Lo mhlahlandlela uhlola i- izinkinga zempilo ezivame kakhulu ezinjeni eziguga, amasu okuvimbela angenziwa, izimpawu ezibonakalayo, namathiphu okunakekela asebenzayo. Ngokuqonda lezi zici, abanikazi bezilwane ezifuywayo bangakwazi ukusekela abalingani babo abanoboya phakathi neminyaka yabo yegolide.
Ukuqonda Impilo Yezinja Ezinkulu
Ukuguga ezinjeni kuletha ukwehla kancane kancane ekusebenzeni kwezitho, ukuhamba, kanye nokuzivikela komzimba. Izinhlobo ezincane zivame ukuphila isikhathi eside kunezinkulu, kodwa zonke izinja ezindala zibhekana nezingozi ezifanayo. Ukuhlolwa kwezilwane okuvamile, ukudla okuhambisanayo, nokulungiswa kwendlela yokuphila kubalulekile ekulawuleni izimo ezihlobene nobudala.
1. I-arthritis (i-Osteoarthritis)
Yini: Isifo samalunga esiwohlokayo esidala ubuhlungu, ukuqina, nokuncipha kokuhamba.
Prevention:
- Gcina isisindo esinempilo ukuze unciphise ukucindezeleka kwamalunga.
- Nikeza izithasiselo ezihlangene (isb, i-glucosamine, i-omega-3s) kusenesikhathi.
- Khuthaza ukuzivocavoca okungenamthelela omncane njengokubhukuda.
Izimpawu: - Ukuxhuga, ukungabaza ukugibela izitebhisi, noma ubunzima bokuma.
- Ukukhotha noma ukuhlafuna emalungeni abuhlungu.
Care: - Imithi elwa nokuvuvukala.
- Imibhede yamathambo namarempu ukuze kube lula ukunyakaza.
- Ukwelashwa ngokomzimba noma i-acupuncture.
2. Izifo Zamazinyo
Yini: Ukwakheka koqwembe oluholela ekuvuvukeni kwezinsini, ukulahlekelwa amazinyo, kanye nezifo zesistimu.
Prevention:
- Ukuxubha amazinyo nsuku zonke ngomuthi wokuxubha ophephile wenja.
- Ukuhlafunwa kwamazinyo kanye nokuhlanzwa kochwepheshe kwaminyaka yonke.
Izimpawu: - Ukuphefumula okubi, ukuconsa, noma izinsini ezophayo.
- Ubunzima bokudla noma ukulahla ukudla.
Care: - Ama-antibiotics ezifweni.
- Ukukhishwa kwamazinyo uma kunesidingo.
- Izidlo zokudla ezithambile ngesikhathi sokululama.
3. Ukukhuluphala ngokweqile
Yini: Isisindo eseqile esibhebhethekisa izinkinga zamalunga, inhliziyo, kanye ne-metabolic.
Prevention:
- Linganisa ukudla futhi ugweme izinsalela zetafula.
- Lungisa ukuthathwa kwekhalori ngokusekelwe kuleveli yomsebenzi.
Izimpawu: - Ubunzima bokuzwa izimbambo ngaphansi kwezingqimba zamafutha.
- I-Lethargy noma ukuphelelwa umoya.
Care: - Ukushintshela kumaprotheni amaningi, ukudla kwenja ephezulu okunekhalori ephansi.
- Khulisa ukuzivocavoca kancane kancane.
4. Izifo Zezinso
Yini: Ukuncipha kokusebenza kwezinso okuholela ekwakhekeni kobuthi.
Prevention:
- Qinisekisa ukufinyelela njalo emanzini ahlanzekile.
- Gwema ukudla okune-sodium ephezulu.
Izimpawu: - Ukoma okwandayo, ukuchama njalo, noma ukuhlanza.
- Ukuncipha kwesisindo kanye nejazi elibuthuntu.
Care: - Izidlo ezinikezwa ngudokotela ezisekela izinso.
- I-subcutaneous fluids ye-hydration.
I-5. Isifo senhliziyo
Yini: Izimo ezinjengokwehluleka kwenhliziyo ukucinana kwenzakalise ukujikeleza kwegazi.
Prevention:
- Ukuhlolwa kwezilwane zaminyaka yonke ukuze kutholwe ukukhononda kusenesikhathi.
- Ukudla okulinganiselayo nge-taurine nama-antioxidants.
Izimpawu: - Ukukhwehlela, ukukhathala, noma ukuquleka.
- Isisu esivuvukele noma izinsini eziluhlaza okwesibhakabhaka.
Care: - Imithi efana ne-diuretics noma i-ACE inhibitors.
- Ukunciphisa ukudla kwe-sodium.
6. I-Cognitive Dysfunction Syndrome (CDS)
Yini: Ukuwohloka komqondo kwe-Canine okubangela ukuphazamiseka nezinguquko zokuziphatha.
Prevention:
- Ukuvuselela ingqondo ngamaphazili noma ukuqeqeshwa.
- Izidlo ezicebile nge-Antioxidant.
Izimpawu: - Ukuhamba kancane, ukugqolozela izindonga, noma ukuphazamisa ubuthongo.
- Ukungcoliswa kwendlu noma ukuxhumana okuncishisiwe.
Care: - Imithi kadokotela efana ne-selegiline.
- Gcina izinqubo ezingaguquguquki.
7. Ukubona Nokulahlekelwa Ukuzwa
Yini: Ukwehla kwezinzwa ezihlobene nobudala.
Prevention:
- Vikela amehlo ekuhlukumezekeni ngezibuko zenja.
- Gwema imisindo emikhulu eduze nezindlebe.
Izimpawu: - Ukushayisana ezintweni noma ukungaphenduli izingcingo.
- Amehlo aguqubele (cataracts).
Care: - Sebenzisa izimpawu zomlomo ezinjeni ezingezwa kahle.
- Gcina ukuhlelwa kwefenisha kuhambisana.
I-8. I-Cancer
Yini: Ukukhula kwamangqamuzana okungalawuleki; evamile ezinjeni ezindala.
Prevention:
- I-spay/neuter ukunciphisa umdlavuza wokuzala.
- Nciphisa ukuchayeka kubuthi obufana nezibulala-zinambuzane.
Izimpawu: - Izigaxa, izilonda ezingeke ziphole, noma ukuncipha kwesisindo kungazelelwe.
- I-Lethargy noma ubunzima bokuphefumula.
Care: - I-Chemotherapy, i-radiation, noma ukuhlinzwa.
- Ukunakekelwa kwe-Palliative kokunethezeka.
Amathiphu Okunakekelwa Okujwayelekile Kwezinja Ezikhulile
- Ukudla: Shintshela ekudleni okwakhiwa kwakudala okunamaprotheni agayeka kalula kanye nezithako ezihlangene.
- Ukuzivocavoca: Ukuhamba okulingene ukuze kugcinwe ithoni yemisipha ngaphandle kokuzikhandla ngokweqile.
- Ukuvakasha Kwezilwane: Ukuhlolwa kabili ngonyaka ukuze kutholakale igazi kanye nokutholwa kwezifo kusenesikhathi.
- Induduzo: Nikeza ngomata abangasheleli, izitsha eziphakanyisiwe, nokufudumala.
- Mental Health: Zibandakanye namathoyizi asebenzisanayo ukuze ulwe nokuncipha kwengqondo.
Imibuzo Evame Ukubuzwa Ngempilo Yezinja Ezinkulu
Q1: Ineminyaka emingaki inja ithathwa njengesikhulu?
A: Izinhlobo ezincane (iminyaka engu-7+), izinhlobo eziphakathi (6+), nezinhlobo ezinkulu (5+).
Q2: Yiziphi izimpawu zokuqala zokuguga ezinjeni?
A: Amafinyila ampunga, amandla ancishisiwe, nokunyakaza kancane.
Q3: Ngingalithuthukisa kanjani izinga lempilo yenja yami endala?
A: Beka phambili ukulawulwa kobuhlungu, ukubandakanyeka kwengqondo, nendawo enethezekile.
Q4: Kufanele ngiyiyise nini inja yami kudokotela wezilwane?
IMP: Ngokushesha uma benqaba ukudla, bekhombisa ukuphefumula kanzima, noma ukuwa.
Q5: Ingabe izinkinga zempilo yezinja eziphezulu kuyabiza ukuzelapha?
IMP: Izindleko ziyahlukahluka, kodwa umshwalense wezilwane ezifuywayo noma izinhlelo zempilo zingasiza ekulawuleni izindleko.
Okubhekwayo
- I-American Veterinary Medical Association (AVMA) - Ukunakekela Izilwane Ezifuywayo
- I-American Animal Hospital Association (AAHA) - Izinkombandlela ze-Canine Life Stage
- I-Cummings School of Veterinary Medicine e-Tufts University - I-Dog Aging Project
Ngokubhekana nalezi zinkinga zezempilo ngokuqhubekayo, ungaqinisekisa ukuthi inja yakho endala ijabulela ukuphila okunethezekile, okujabulisayo. Hlala uthintana nodokotela wakho wezilwane ukuze uthole iseluleko esiqondene nawe esifanelana nezidingo zesilwane sakho esifuywayo.